Jak uniknąć wypalenia zawodowego?

Stres a wypalenie zawodowe

Każdy zmaga się czasem ze stresującymi sytuacjami w pracy. Nie zawsze działania zawodowe idą jak z płatka. Jeżeli jednak obserwujesz u siebie niepokojące objawy – takie, o których opowiemy za chwilę – być może nadszedł czas zajrzeć na to, żeby rozważyć psychoterapię.

Stres w miejscu pracy nie powinien być Twoim ciągłym zmartwieniem. Gdy więc jesteś:

• przeciążony nadmiarem obowiązków,
• pod nieustanną presją czasu i często musisz wyrabiać nadgodziny,
• karany za każde drobne niedociągnięcie...

...nie sprzyja to kreatywnej, zdrowej atmosferze. Kiedy jeden z pracowników to zauważa i chce zapobiec sytuacji, często musi radzić sobie z samotnością. Jego koledzy po prostu mogą bać się zgłosić swoje uwagi czy sugestie zmian w firmie. A strach, napięcie i praca pod wpływem stresu – to właśnie najprostsza droga do wypalenia.

Jakie mogą być przyczyny wypalenia zawodowego?

Powodów syndromu job burnout można dopatrzyć się w dwóch aspektach.

Pierwsza kwestia to nastawienie danego człowieka do wyzwań zawodowych. Druga – to czynniki, występujące w miejscu pracy. Co ma wspólnego jedno z drugim? Przyjrzyjmy się temu bliżej.

Na wypalenie zawodowe często narażone są osoby:

• pracowite, bardzo ambitne, dążące do idealnego wykonywania swoich obowiązków (perfekcjoniści),
• niepewne, nie do końca wierzące w swoje możliwości,
• stawiające pracę na pierwszym miejscu w życiu (pracoholizm),
• szczególnie empatyczne, mocno wczuwające się w sytuacje innych.

Syndrom ten często dotyka tych, którzy pracują z ludźmi: lekarzy, terapeutów, pedagogów, pracowników pomocy socjalnej, osoby z obsługi klienta itd.

Kiedy zaczyna się zwiększać ryzyko wypalenia w konkretnym miejscu pracy? Nieustanna presja na wyniki, mobbing, problematyczne, nieokreślone wymagania i niejasny zakres obowiązków to sytuacje trudne zarówno dla ambitnych specjalistów, jak i tych wątpiących w swoje kompetencje.

Jakie są pierwsze oznaki wypalenia w pracy?

Każdego dnia chodzisz do biura z coraz mniejszą ochotą? Męczysz się w nim? Spoglądasz nerwowo na zegarek i tylko czekasz na przerwę albo możliwość pójścia do domu? Wykonujesz swoją pracę na zwolnionych obrotach? To mogą być jedne z pierwszych symptomów job burnout.

Sygnałem ostrzegawczym powinien być też fakt, że po powrocie z urlopu wcale nie czujesz się wypoczęty i nie masz zapału do działania. Do tego wszystkiego mogą dojść problemy z nadużywaniem alkoholu. Niektórzy wypaleni piją, aby się „znieczulić” i odstresować.

Kolejne objawy wypalenia to dolegliwości somatyczne, czyli.:

• bóle głowy,
• wszelkie problemy ze snem,
• napięcie w różnych miejscach w ciele,
• bóle brzucha i wahania apetytu,
• większa niż dotychczas skłonność do przeziębień i innych infekcji.

Wypalenie odbija się na relacjach międzyludzkich – zwłaszcza w miejscu pracy. Osoba wypalona staje się cyniczna, dużo narzeka. Zaczyna być postrzegana jako wyjątkowo nieuprzejma. Nie wykazuje zaangażowania w działania firmy. Coraz bardziej pogrąża się w samotności, unikając współpracowników.

Jak radzić sobie z wypaleniem?

Gdy dłuższy urlop nie przywraca sił – warto zwrócić się do specjalisty. Cele psychoterapii w przypadku wypalenia to m.in. odzyskanie motywacji i wewnętrznego zapału. To także wypracowanie najlepszych technik radzenia sobie w stresujących okolicznościach – może Ci się przydać np. trening asertywności. Trzeba też na nowo odkryć swoje kompetencje i uwierzyć we własne możliwości. Wszystko to ma uchronić przed dalszymi konsekwencjami (np. depresją) i nauczyć na nowo czerpać radość z aktywności zawodowej.

Mamy nadzieję, że ten wpis zwiększył Twoją świadomość zagadnienia wypalenia zawodowego. Zapraszamy też na portal Zdrowie i Życie – miejsce, w którym znajdziesz więcej wpisów poradnikowych m.in. z zakresu psychologii.