Przewodnik po progach podatkowych dla przedsiębiorców na skali podatkowej

Skala podatkowa pozostaje najpopularniejszą formą opodatkowania działalności gospodarczej. Jest stosunkowo uniwersalna i łatwa do zrozumienia – podatek płacimy od wypracowanego zysku, czyli przychodu pomniejszonego o koszty jego uzyskania. Skala podatkowa straciła na atrakcyjności po zmianach wprowadzonych przez tzw. Polski Ład, na mocy których przedsiębiorcy m.in. płacą składkę zdrowotną w wysokości 9% od dochodu. Nie jest to zatem najszczęśliwsza forma opodatkowania, zwłaszcza dla firm, które osiągają wysokie dochody – i nie chodzi tutaj tylko o składkę, ale także o progi podatkowe.

Zapraszamy do lektury artykułu, w którym omawiamy – również na przykładach – progi podatkowe dla przedsiębiorców na skali podatkowej (inaczej zasadach ogólnych).

Pierwszy próg podatkowy – stawka 12 procent

Wspomniany Polski Ład wprowadził wysoką składkę zdrowotną, ale jednocześnie obniżył pierwszy próg podatkowy, który obecnie wynosi 12% i obejmuje dochody od 30 001 zł do 120 000 zł.

Każdy dochód uzyskany w tym przedziale opodatkowany jest stawką podatku dochodowego w wysokości 12%.

To jest ważne!

Od uzyskanej kwoty podatku odlicza się kwotę zmniejszającą podatek w wysokości 3 600 zł. Dzięki temu rzeczywiste obciążenie podatkowe jest niższe dla podatników z dochodem w dolnych granicach tego przedziału.

Przykład dla dochodu 50 000 zł:

• 50 000 zł x 12% = 6000 zł.
• 6000 zł – 3600 zł = 2400 zł podatku należnego.

Drugi próg podatkowy – stawka 32 procent

Drugi próg podatkowy zaczyna się od kwoty 120 001 zł i jest bardzo bolesny dla przedsiębiorców osiągających wyższe dochody z działalności (podobnie jak dla lepiej zarabiających pracowników).

Dochody powyżej tej granicy opodatkowane są stawką 32%, przy czym trzeba podkreślić, że stawka ta dotyczy wyłącznie nadwyżki ponad 120 000 zł. Dochód do tej kwoty nadal podlega opodatkowaniu według stawki 12%, z uwzględnieniem kwoty zmniejszającej podatek.

Przykład dla dochodu wynoszącego 150 000 zł:

• Do kwoty 120 000 zł podatek wynosi 10 800 zł (120 000 zł  x 12% minus 3600 zł).
• Dla kwoty powyżej 120 000 zł podatek wynosi 9600 zł (30 000 zł x 32%).
• Suma podatku to 13 200 zł.

Kwota wolna i kwota zmniejszająca podatek

Kwota wolna od podatku w 2025 roku wynosi 30 000 zł (z zapowiedzią jej podwyższenia nawet do 60 000 zł – na moment pisania tego artykułu niezrealizowaną). Oznacza to, że przedsiębiorca, którego dochód nie przekracza tej kwoty, nie zapłaci żadnego podatku (oczywiście poza składką zdrowotną).

Z kolei dla dochodów w pierwszym progu podatkowym (czyli od 30 001 zł do 120 000 zł) obowiązuje dodatkowo kwota zmniejszająca podatek w wysokości 3 600 zł. Jest to efekt pomnożenia kwoty wolnej przez stawkę 12 procent.

Danina solidarnościowa – tak zwany „trzeci próg podatkowy”

Danina solidarnościowa to dodatkowe obciążenie podatkowe dla osób, których łączne dochody roczne przekraczają 1 000 000 zł. W tym przypadku, od nadwyżki ponad tę kwotę naliczany jest podatek w wysokości 4%.

Danina solidarnościowa obowiązuje niezależnie od rodzaju źródła dochodu – może dotyczyć zarówno działalności gospodarczej, jak i przychodów kapitałowych czy z najmu.

Przykład dla dochodu w wysokości 1 200 000 zł:

• Danina solidarnościowa wyniesie 8000 zł (200 000 zł x 4%).

Sposoby na obniżenie podatku PIT

Przedsiębiorcy mogą skorzystać z różnych sposobów na obniżenie podatku PIT naliczanego według skali podatkowej, co stanowi jedną z głównych zachęt do wybrania właśnie tej formy opodatkowania (w przeciwnym razie byłaby ona mało opłacalna).

Pierwszym z nich jest wspólne rozliczenie z małżonkiem. W przypadku małżeństw, w których jeden z małżonków nie osiąga dochodu lub zarabia znacznie mniej, możliwe jest rozdzielenie wspólnego dochodu na pół i obliczenie podatku od połowy tej kwoty, a następnie podwojenie wyniku. Często pozwala to na uniknięcie „wejścia” w drugi próg podatkowy.

Drugą metodą jest korzystanie z ulg podatkowych. Skala podatkowe daje przedsiębiorcom szereg przywilejów związanych z odliczaniem różnorodnych ulg od dochodu, takich jak m.in. ulga na dzieci (ulga rodzinna), ulga na Internet, ulga rehabilitacyjna czy ulga termomodernizacyjna. Część z tych ulg obniża podstawę opodatkowania, inne bezpośrednio pomniejszają kwotę należnego podatku.

To warto wiedzieć:

Korzystanie z ulg i wspólne rozliczenie z małżonkiem uatrakcyjnia skalę podatkową na tle podatku liniowego, gdzie obie opcje nie są dostępne dla przedsiębiorców.

Trzeci i najpopularniejszy sposób to oczywiście generowanie kosztów uzyskania przychodu poprzez tzw. optymalizację. Przedsiębiorca na skali ma szerokie pole do popisu w tym zakresie, mogąc zaliczać każdy uzasadniony wydatek (mający związek z prowadzoną działalnością) do kosztów podatkowych i tym samym obniżać podstawę opodatkowania. Przykładem są raty leasingowe, amortyzacja pojazdu, zakup wyposażenia biurowego, maszyn czy ogólnie pojęte wydatki na rozwój firmy. To sprawia, że skala podatkowa pozostaje atrakcyjną formą opodatkowania dla przedsiębiorców, których działalność generuje spore koszty (których z kolei nie odliczą firmy na ryczałcie).