Gdy przedsiębiorca zarobił na sprzedaży akcji. Jak rozliczyć się z podatku?

Akcje to bardzo popularne instrumenty inwestycyjne wśród polskich przedsiębiorców. Wielu właścicieli firm inwestuje swoje środki na giełdzie, czy to z myślą o bieżącym pomnażaniu kapitału, czy zabezpieczeniu emerytury. Jeśli robisz podobnie i właśnie udało Ci się sprzedaż akcje z zyskiem, to pamiętaj o obowiązku rozliczenia się z podatku. Jak to zrobić? Najważniejsze zasady przybliżamy w naszym poradniku.

Deklaracja podatkowa

Osoby, w tym przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, które uzyskały przychód z tytułu sprzedaży akcji i nie korzystają ze zwolnienia (o czym za chwilę), muszą złożyć PIT-38.

Kiedy sprzedaż akcji jest zwolniona z podatku?

Nie zapłacisz podatku, jeśli sprzedasz akcje dopuszczone do publicznego obrotu papierami wartościowymi, które zostały nabyte przed 1 stycznia 2004 roku w ramach:

• publicznej oferty,
• giełdy papierów wartościowych,
• regulowanego rynku pozagiełdowego,
• na podstawie zezwolenia udzielonego w trybie art. 92 lub 93 ustawy o obrocie papierami wartościowymi.

Ważne jest, by sprzedaż nie odbyła się w ramach działalności gospodarczej. Przychodów zwolnionych z opodatkowania nie trzeba wykazywać w zeznaniu rocznym. Są to jednak dość rzadkie sytuacje, ponieważ mało kto trzyma akcje przez tak długi okres.

Jak rozliczyć podatek od sprzedaży akcji?

Jeśli sprzedaż akcji została przeprowadzona za pośrednictwem biura maklerskiego, otrzymasz od niego formularz PIT-8C, który zawiera informacje o uzyskanych przychodach i kosztach. W przypadku sprzedaży akcji osobie fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej, nie ma obowiązku wystawiania takiego dokumentu – wówczas podatnik samodzielnie rozlicza się z urzędem skarbowym (znów – są to rzadkie przypadki).

Przychody i koszty należy wykazać w części C deklaracji PIT-38, wypełniając:

• Wiersz 1 – jeśli sprzedaż akcji została wykazana w części D formularza PIT-8C,
• Wiersz 2 – jeśli sprzedaż została ujęta w części E formularza PIT-8C lub nie otrzymano tego dokumentu.

Jeśli transakcja przyniosła dochód, podatnik ma obowiązek zapłacić należny podatek, który w Polsce wynosi 19% (od osiągniętego zysku, nie całej kwoty transakcji).

Co zrobić w przypadku straty na sprzedaży akcji?

Jeżeli inwestycja nie wypaliła i sprzedaż akcji zakończyła się stratą, możesz odliczyć ją od dochodu uzyskanego w kolejnych latach, pod warunkiem, że pochodzi z tego samego źródła przychodów. Są dwa sposoby rozliczenia straty:

1. Rozłożenie odliczeń na pięć kolejnych lat podatkowych – w jednym roku nie można odliczyć więcej niż 50% straty.
2. Jednorazowe odliczenie do 5 milionów złotych – jeśli nie uda się odliczyć całej straty, resztę można rozliczyć w kolejnych latach (z ograniczeniem do 50% straty rocznie).

Na koniec dodajmy, że PIT-38 składa się niezależnie od tego, czy transakcja przyniosła dochód, czy stratę – rozliczamy się z każdej operacji na giełdzie dokonanej w danym roku podatkowym.