Pożyczka dla firmy – co wziąć pod uwagę porównując oferty?

Oprocentowanie pożyczki

Oprocentowanie pożyczki to podstawowy koszt, który pożyczkobiorca ponosi z tytułu korzystania z cudzego kapitału. Jest on wyrażony w procentach i liczony od kwoty użyczanego kapitału za okres od dnia jego użyczenia aż do dnia zwrotu. Odsetki od pożyczki są formą wynagrodzenia dla tego, kto użycza kapitału np. dla firmy finansowej. Wysokość oprocentowania pożyczki może być podawana w skali roku, miesiąca lub dnia. Maksymalne oprocentowanie pożyczek jest określone przez prawo i nie może wynosić więcej, niż dwukrotność odsetek ustawowych kapitałowych (w lipcu 2023r. to 20,5%).

Rozróżniamy dwa rodzaje oprocentowania kredytów i pożyczek: stałe i zmienne.

• Oprocentowanie stałe oznacza, że jego wysokość nie zmieni się przez określony w umowie czas a pożyczkobiorca będzie spłacał  raty w takiej wysokości, jaka jest podana w umowie.  
• Oprocentowanie zmienne  jest sumą marży banku i stawki WIBOR, której wartość może się zmieniać w zależności od decyzji Rady Polityki Pieniężnej. Wysokość rat pożyczki z oprocentowaniem zmiennym może maleć lub rosnąć.

WAŻNE!
Odsetki od pożyczki to zazwyczaj tylko cześć jej kosztów, a nie ich wartość całkowita. Jeśli chcemy porównać różne oferty pożyczek, by rozstrzygnąć która opłaca się najbardziej, możemy zestawić ich  RRSO. Jednak takie porównanie jest miarodajne tylko wtedy, gdy oferty pożyczek przygotowane były według identycznych parametrów. Dodatkowym utrudnieniem w dokonaniu porównania może być to, że nie wszystkie instytucje finansowe podają RRSO dla pożyczek udzielanych firmom, ponieważ nie jest to obowiązkowe. Aby przekonać się, która pożyczka jest najkorzystniejsza pod względem ceny warto wyliczyć dla każdej z nich kwotę całkowitego kosztu pożyczki.

Rata pożyczki

Rata pożyczki składa z dwóch części: kapitałowej i odsetkowej. Rata kapitałowa to część kwoty, jaką pożyczyliśmy od instytucji finansowej. Spłata tej części raty obniża pozostały do spłaty kapitał (odsetki są naliczane od kapitału, który pozostał jeszcze do spłaty – im niższy kapitał, tym niższe odsetki). Część odsetkowa to kwota należnych pożyczkodawcy odsetek, czyli wynagrodzenie instytucji finansowej  i główna część ceny, jaką trzeba zapłacić za udzielenie kapitału.

Spłata pożyczki może być dokonywana w ratach równych, malejących lub w tzw. ratą balonową.

Raty równe mają taką samą wysokość w całym okresie spłaty. Charakteryzują się również tym, że w pierwszych ratach większą część stanowią odsetki. Wraz z upływem czasu i spłatą kapitału proporcje między częścią odsetkową i kapitałową odwracają się.

W przypadku rat malejących kwota pożyczanego kapitału dzielona jest przez ilość rat, a uzyskany wynik to część kapitałowa raty. Klient spłaca ją np. co miesiąc, a część odsetkowa jest naliczana każdego miesiąca od pozostałej do spłaty kwoty kapitału. Wraz z upływem czasu maleje kwota niespłaconego kapitału oraz maleją  doliczane do raty odsetki. W początkowym okresie, kiedy odsetki są wysokie, raty malejące są zdecydowanie wyższe niż raty równe liczone dla pożyczki o takiej samej kwocie i identycznym okresie spłaty. Wraz ze spłatą pożyczki wysokość rat stopniowo maleje.

Rata balonowa to taki sposób spłaty pożyczki, gdzie  pożyczkobiorca spłaca początkowo jedynie odsetki, a spłata kapitału oraz ostatniej części odsetek następuje w ostatniej racie.

Zabezpieczenie

Instytucje finansowe udostępniające klientom swój kapitał w formie pożyczki ograniczają ryzyko transakcyjne poprzez ustanowienie zabezpieczenia. Dzięki temu w przypadku braku zwrotu pożyczonych środków, instytucja finansowa ma zapewniony alternatywny sposób na odzyskanie zaangażowanego kapitału.  Najczęściej stosowane rodzaje zabezpieczeń pożyczki to: weksel in blanco, hipoteka umowna na nieruchomości i zastaw rejestrowy.

Weksel in blanco jest jednym z najczęściej stosowanych sposobów zabezpieczenia w umowach kredytu czy pożyczki. Jest to taki rodzaj weksla, który w momencie podpisywania nie ma uzupełnionych wszystkich pozycji. Pożyczkobiorca podpisując go zobowiązuje się do bezwarunkowego dokonania zapłaty określonej sumy pieniężnej na rzecz pożyczkodawcy. Zazwyczaj do  weksla in blanco dołączona jest deklaracja wekslowa, która określa kiedy i w jaki sposób instytucja finansowa może go wypełnić.

Hipoteka umowna na nieruchomości to składane w formie aktu notarialnego oświadczenie woli powstające za zgodą właściciela obciążanej nieruchomości.  Akt notarialny wraz z wnioskiem o wpis do księgi wieczystej, kieruje się do właściwego sądu, który dokonuje takiego wpisu. Hipoteka wygasa po spłacie pożyczki. Koszt ustanowienia hipoteki to zazwyczaj 1000 do 2000 zł.

Zastaw rejestrowy daje możliwość obciążenia rzeczy ruchomej pożyczkobiorcy np. samochodu, czy maszyny na  rzecz instytucji finansowej. W przypadku braku spłaty może ona zaspokoić swoje roszczenia z obciążonej rzeczy poprzez jej sprzedaż. Umowa zastawu nie wymaga formy aktu notarialnego. Zastaw rejestrowy jest wpisywany do rejestru zastawów. Uniemożliwia to pożyczkobiorcy sprzedaż takiego przedmiotu w czasie trwania zastawu. Koszt wpisania zastawu do rejestru to 200 zł.