Jakie prawa z tytułu BHP mają Twoi pracownicy?

Jerzy Biernacki
08.02.2021

Przepisy BHP obligują pracodawcę do zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków do wykonywania czynności zawodowych. Są one jednak na tyle obszerne i miejscami szczegółowe, że mało która firma w 100% przestrzega nałożonych na nią obowiązków. Z drugiej strony musimy pamiętać, że sami pracownicy także mogą powoływać się na przepisy BHP, które dają im kilka ważnych przywilejów. Te kluczowe z punktu widzenia pracodawcy omawiamy w naszym poradniku.

Pracownik może odmówić wykonania polecenia służbowego

Takie prawo przysługuje mu wtedy, gdy polecenie służbowe wydane przez przełożonego łamie obowiązujące przepisy BHP. W takiej sytuacji pracownik może bez żadnych konsekwencji odmówić wykonania polecenia. Pracodawca natomiast nie może mu z tego powodu obniżyć wynagrodzenia, dać nagany czy nałożyć na niego kary finansowej.

Pracownik może oddalić się ze stanowiska pracy lub opuścić zakład

Jeśli uzna, że aktualna sytuacja zagraża jego zdrowiu lub życiu, to w każdym momencie może wyjść z terenu zakładu pracy czy po prostu opuścić swoje stanowisko, natomiast pracodawca nie może wyciągnąć z tego tytułu żadnych konsekwencji służbowych. Opuszczenie stanowiska z przyczyn BHP jest uzasadnione wtedy, gdy np. doszło do pożaru, awarii instalacji elektrycznej, wycieku gazu czy innej niebezpiecznej substancji.

Jeśli do takiego zdarzenia doszło z przyczyn niezależnych od pracownika, to pracodawca nie może mu obniżyć wynagrodzenia ani nałożyć jakiejkolwiek kary. Troska o własne zdrowie i życie jest tutaj nadrzędna.

Pracownik może odmówić wykonywania pracy

Mówimy tutaj o sytuacji, w której pracownik czuje, że jego sprawność psychofizyczna jest obniżona, w związku z czym dalsze wykonywanie pracy mogłoby narazić jego lub inne osoby na bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia. Oczywiście prawo do odmowy wykonywania pracy bez żadnych konsekwencji służbowych przysługuje pracownikowi tylko wtedy, gdy pogorszenie jego sprawności psychofizycznej nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika, czyli np. nie stawił się w pracy pod wpływem alkoholu.

Pracownik może zażądać od pracodawcy usunięcia usterek zagrażających zdrowiu i życiu

Jeśli to sam pracownik stwierdzi przypadki złamania przepisów BHP, poprzez dopuszczenie do użytku np. uszkodzonej maszyny czy niesprawnej instalacji, wówczas ma prawo, a wręcz obowiązek natychmiast zgłosić to przełożonemu. Pracownik może również wnioskować o zwiększenie poziomu zabezpieczeń w zakładzie pracy.

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie