Zadośćuczynienie za wypadek przy pracy – czy jest kosztem podatkowym?

Wypadek przy pracy to ogromny problem dla pracodawcy, zwłaszcza w sytuacji, gdy został przez niego zawiniony. Jedną z typowych konsekwencji jest obowiązek wypłaty zadośćuczynienia pracownikowi, który uległ wypadkowi. Wielu przedsiębiorców zastanawia się, czy takie świadczenie stanowi koszt podatkowy. Stanowisko w tej kontrowersyjnej sprawie zajął Naczelny Sąd Administracyjny.

Przełomowy wyrok

18 marca 2025 r. NAS wydał wyrok, w którym uznał, że zadośćuczynienie wypłacone pracownikowi na podstawie ugody może zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu przez pracodawcę.

Wyrok dotyczył sprawy spółki, która po wypadku pracownika zawarła z nim pozasądową ugodę i wypłaciła mu 330 tys. zł zadośćuczynienia. Firma chciała ten wydatek ująć w kosztach podatkowych, argumentując, że był on bezpośrednio związany z prowadzoną działalnością i wynikał z normalnego ryzyka pracy. Fiskus się na to nie zgodził, jednak NSA stanął po stronie przedsiębiorcy.

Sąd uznał, że skoro wypadek miał miejsce w trakcie pracy, a wypłata była próbą uniknięcia kosztów procesu oraz strat wizerunkowych, to wydatek można uznać za poniesiony w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu. Co istotne, zadośćuczynienie – w przeciwieństwie do kar czy grzywien – nie znajduje się w katalogu wydatków wyłączonych z kosztów podatkowych.

Precedens, który zmieni podejście fiskusa?

Wyrok NSA może mieć istotne znaczenie dla praktyki podatkowej, dając przedsiębiorcom podstawę do ujmowania takich wydatków w kosztach działalności. Również doradcy podatkowi mogą powoływać się na nowe orzecznictwo przy podobnych sprawach, a organy skarbowe będą musiały uwzględnić nową linię interpretacyjną.

Aby jednak zaliczenie zadośćuczynienia do kosztów było możliwe, konieczne jest spełnienie kilku warunków: wydatek musi być dobrze udokumentowany, powiązany z działalnością gospodarczą, a sama ugoda nie może zawierać elementów rażącego naruszenia prawa pracy lub przepisów BHP.