Choroby parazawodowe: definicja i przykłady

Większość pracodawców spotkała się z terminem „choroba zawodowa”, a wielu z nich potrafi nawet wskazać typowe schorzenia występujące na stanowiskach w ich zakładach pracy. Jest to o tyle ważne, że różnego rodzaju choroby zawodowe wysyłają na zwolnienia lekarskie tysiące pracowników w ciągu roku i powoli stają się znacznie poważniejszym zagrożeniem niż chociażby wypadki przy pracy. Wciąż jednak niewiele mówi się o tzw. chorobach parazawodowych. Przeczytasz o nich w naszym poradniku.

Czym jest choroba parazawodowa?

Ten termin nie funkcjonuje w polskim prawodawstwie, co wcale nie oznacza, że nie ma żadnego zastosowania praktycznego. Można tutaj przywołać artykuł 227 Kodeksu Pracy, w którym czytamy, iż:

Pracodawca jest obowiązany stosować środki zapobiegające chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą.

Kluczowe znaczenie ma fragment o „innych chorobach”, czyli właśnie chorobach parazawodowych. Ich specyfiką jest to, że nie są bezpośrednio związane ze środowiskiem pracy, ale mogą być wywołane przez niekorzystne czynniki, na jakie jest narażony pracownik. Skutkiem choroby parazawodowej jest pogorszenie stanu zdrowia pracownika, spadek jego wydajności, a w skrajnym przypadku nawet brak możliwości dalszego wykonywania swoich obowiązków.

Z formalnego punktu widzenia choroby parazawodowe różnią się od chorób zawodowych tym, że nie zostały wymienione w wykazie chorób zawodowych. Nie można również całkowicie bezspornie stwierdzić, że schorzenie ma w 100% związek z wykonywaniem obowiązków służbowych. Prosty przykład: pylica płuc jest chorobą zawodową między innymi spawaczy. Natomiast uporczywy kaszel i duszności związane z pracą w warunkach dużego zapylenia mogą już zostać uznane za chorobę parazawodową.

Typowe przykłady chorób parazawodowych

Ponieważ, jak już wspomnieliśmy, nie istnieje żaden wykaz tego typu schorzeń, trudno jest jednoznacznie wskazać, które przypadłości wyczerpują definicję choroby parazawodowej. Można się tutaj jednak kierować doświadczeniem lekarzy medycyny pracy, którzy najczęściej wskazują na:

• Schorzenia kręgosłupa – w tym zespoły bólowe;
• Depresję – związaną chociażby z wypaleniem zawodowym;
• Nerwicę – efekt przewlekłego stresu;
• Chorobę wrzodową – również najczęściej spowodowaną stresem w miejscu pracy oraz życiem w pośpiechu;
• Nadciśnienie tętnicze – wynik przemęczenia, stresu, ciągłego napięcia, złego odżywiania;
• Chorobę wieńcową – w tym zawał, który jednak w określonych przypadkach może być uznany za wypadek przy pracy;

Przypadki takich chorób muszą być oczywiście oceniane indywidualnie, aby było możliwe dowiedzenie, że mają związek z wykonywaniem pracy w określonych warunkach.