Bezpieczna praca z maszynami: o co musi zadbać pracodawca?

Współczesny przemysł jest już w znacznym stopniu zmechanizowany, a nawet zautomatyzowany. Nadal jednak większość maszyn wymaga stałej kontroli ze strony pracowników. To oczywiście rodzi realne ryzyko wypadków, które w dodatku należą do tych najgroźniejszych, często kończących się poważnymi urazami. Aby zapobiec takim sytuacjom, pracodawca musi pamiętać o odpowiednim zabezpieczeniu maszyn, w tym zgodnie z przepisami BHP. Garść przydatnych wskazówek podajemy w naszym poradniku.

Regularny serwis maszyn

To podstawa i warunek konieczny, aby móc mówić o stworzeniu pracownikom bezpiecznych warunków stanowiskowych. Każda maszyna pracująca w zakładzie ma określony przez jej producenta interwał serwisu. Nie wolno przekraczać narzuconych z góry terminów, nawet w sytuacji, gdy firma ma gorący okres i zwyczajnie brakuje czasu na przerwanie produkcji. Serwis pozwala w porę wychwycić wszelkie usterki, a także minimalizuje ryzyko uszkodzenia maszyny, co zawsze grozi wypadkiem, gdy obsługuje ją pracownik.

Osłony stałe i ruchome

Newralgicznym elementem zwiększającym bezpieczeństwo pracowników obsługujących maszyny są właśnie różnego rodzaju osłony, które nie dopuszczają do tego, aby np. pracownik był narażony na kontakt z iskrami, odpryskami czy innymi ciałami stałymi emitowanymi w trakcie produkcji. W maszynach stosuje się zarówno osłony stałe (najczęściej przyspawane do konstrukcji urządzenia), jak i ruchome, zakładane na czas pracy, a zdejmowane przy okazji np. serwisu czy zmiany ustawień.

Uwaga!

Stan osłon również musi być regularnie kontrolowany. Dotyczy to zwłaszcza osłon ruchomych, przy których montażu może dojść do błędu stwarzającego bezpośrednie zagrożenie dla pracownika obsługującego maszynę.

W sytuacji, gdy z jakiegoś powodu nie można zastosować osłony, niezbędne jest wydzielenie strefy ochronnej, czyli obszaru, w którym nie występuje ryzyko wypadku spowodowanego pracą maszyny.

Wyłącznik awaryjny

Bezwzględnie na każdym stanowisku obsługi maszyny musi znajdować się taki wyłącznik, po którego użyciu maszyna natychmiast przerywa pracę. Dodatkowo nie zapominajmy o systemach sterowania maszyną, których elementy (dźwignie, przekładanie, kierownice, pedały, włączniki i wyłączniki) umieszcza się poza strefą ochronną, ale w taki sposób, by żaden pracownik nie mógł przypadkowo uruchomić maszyny.