1 lipca 2018 roku w życie weszły nowe, bardzo ważne przepisy, które wprowadziły spory niepokój w szeregi polskich przedsiębiorców. Tego dnia zaczęła obowiązywać ustawa o mechanizmie podzielonej płatności, potocznie nazywanym split payment. Nowe prawo objęło wszystkie przedsiębiorstwa, niezależnie od ich wielkości, a więc także małe i jednoosobowe firmy. W tym poradniku znajdziesz przydatne informacje na temat split payment.
Split payment to mechanizm, który umożliwia rozliczanie się za towary i usługi w formie podzielonej. W praktyce wygląda to tak, że kontrahent, który zdecyduje się na skorzystanie z mechanizmu, może przelać na konto przedsiębiorcy kwotę netto z faktury, natomiast wartość podatku VAT trafi na specjalny rachunek służący do jego rozliczania.
Brzmi skomplikowanie, ale split payment nie wymaga od obu stron transakcji podejmowania jakichkolwiek działań. Wszystko odbywa się automatycznie, ponieważ wraz z wprowadzeniem nowego przepisu, banki obsługujące przedsiębiorców zostały zobligowane do utworzenia dla swoich klientów bezpłatnych rachunków VAT.
Pokażemy to na konkretnym przykładzie:
Andrzej Nowak kupił od firmy Jana Kowalskiego drukarkę. Sprzęt kosztował 799 złotych brutto. Nowak, który sam jest przedsiębiorcą, otrzymał od Kowalskiego fakturę VAT i zamierza opłacić ją przelewem. Na etapie wprowadzania danych w systemie bankowości elektronicznej może wybrać, czy decyduje się na płatność tradycyjną czy w modelu split payment. Jeśli postawi na mechanizm podzielonej płatności, bank automatycznie wyśle kwotę netto na rachunek odbiorcy, a podatek VAT trafi na oddzielne konto.
Warto zauważyć, że mechanizm split payment działa wyłącznie w przypadku opłacania towarów i usług przelewem. Z tej metody nie można więc korzystać przy rozliczeniach gotówkowych czy podczas płacenia kartą.
Ponadto split payment jest zarezerwowany wyłącznie dla kontrahentów będących przedsiębiorcami i jednocześnie płatnikami VAT. Z mechanizmu nie skorzysta zatem konsument nieprowadzący działalności gospodarczej.
Ważne!
W mechanizmie split payment można dokonywać jedynie transakcji w złotówkach.
Nie jest żadną tajemnicą, że mechanizm podzielonej płatności został wprowadzony w celu uszczelnienia systemu pobierania podatku VAT. W Polsce przez wiele lat mieliśmy olbrzymi problem z tzw. luką vatowską, na czym Skarb Państwa tracił dziesiątki miliardów złotych rocznie. To wcale nie jest tylko polska specyfika.
Split payment już wcześniej wprowadziły takie kraje, jak Turcja, Czechy czy Włochy, a polski rząd praktycznie skopiował tamtejsze rozwiązania, które okazały się dość skuteczne. Mechanizm podzielonej płatności znacząco zwiększa wpływy do budżetu z tytułu podatku od towarów i usług. To także jeden z najlepszych sposobów walki z mafiami vatowskimi.
Wszystkie pieniądze, które trafiają na osobny rachunek VAT w ramach procedury split payment, są później wykorzystywane do rozliczania się z fiskusem. Urząd otrzymuje środki w należnej kwocie, wynikającej z deklaracji VAT. Co się natomiast dzieje z niewykorzystanymi pieniędzmi?
Jeśli na rachunku zostanie jakaś kwota (efekt odliczeń VAT od zakupów firmowych), to przedsiębiorca oczywiście może wystąpić o jej wypłatę. Musi złożyć stosowny wniosek do Naczelnika właściwego urzędu skarbowego i… cierpliwie poczekać. Zgodnie z ustawą organ podatkowy ma aż 60 dni na rozpatrzenie takiego wniosku.
To do kontrahenta opłacającego fakturę należy decyzja, czy skorzysta z mechanizmu podzielonej płatności – tak jest przynajmniej na razie, ale można się spodziewać, że ta dobrowolność prędzej czy później zostanie zniesiona.
Warto wiedzieć
Od 2019 roku split payment będzie obowiązkowy w branżach, które korzystają z procedury odwrotnego obciążenia (np. firmy jubilerskie).
Trudno zatem przewidzieć, czy dany kontrahent, któremu firma wystawi fakturę, opłaci ją standardowo, czy może wybierze split payment. Oczywiście w przypadku stałych kontrahentów przedsiębiorcy mogą poprosić ich o wybór klasycznego modelu rozliczeń. Aby ograniczyć takie sytuacje, ustawodawca przygotował pewien wabik.
Najważniejszą zaletą tego rozwiązania ma być obniżenie wysokości należnego podatku VAT. Z takiej możliwości skorzystają przedsiębiorcy, którzy opłacą daninę w całości ze specjalnego rachunku VAT i w dodatku zrobią to przed terminem. Wówczas fiskus ponownie przeliczy kwotę podatku przy pomocy specjalnego wzoru.
Założenia są takie, że przedsiębiorcy korzystający ze split payment, nie będą się musieli przejmować zasadą solidarnej odpowiedzialności za zaległości podatkowe z tytułu VAT, ale dotyczy to wyłącznie firm handlujących towarami wrażliwymi.
Kolejną korzyścią jest obietnica szybszego otrzymania zwrotu podatku VAT. Dla podatników korzystających ze split payment termin wynosi 25 dni.
Mechanizm podzielonej płatności to także dość skuteczna forma ochrony przed błędnym wyliczeniem należnego podatku VAT, co wiąże się z konkretnymi konsekwencjami (mandat skarbowy, karne odsetki).
Z punktu widzenia przedsiębiorcy mechanizm podzielonej płatności z pewnością nie jest idealnym rozwiązaniem. Przede wszystkim mamy tutaj do czynienia z niekorzystnym zjawiskiem braku możliwości swobodnego dysponowania kwotą wynikającą z należnego podatku VAT.
Jeśli kontrahent zdecyduje się skorzystać z mechanizmu, to przedsiębiorca otrzyma tylko kwotę netto – nie będzie więc mógł zainwestować czy po prostu wydać podatku VAT, bo ten trafi na osobne konto z ograniczonym dostępem. W przypadku wielu firm może to spowodować pogorszenie ich płynności finansowej.
Split payment wciąż budzi obawy przedsiębiorców, zwłaszcza tych drobnych, dla których wizja otrzymywania zapłaty wyłącznie w kwocie netto jest mało optymistyczna. Trzeba się jednak liczyć z tym, że mechanizm podzielonej płatności wkrótce stanie się obligatoryjny. Lepiej więc już teraz oswoić się z nową rzeczywistością biznesową.
Redakcja Reklama Kontakt Nasze portale i blogi
Wszelkie prawa zastrzeżone | Dział tematyczny Mindly.pl | Zasady korzystania & Polityka prywatności
