BDO, czyli baza danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami. Sprawdź, czy musisz się dopisać!

Chyba każdy przedsiębiorca prowadzący biznes w Polsce ma świadomość tego, że w każdej chwili mogą zostać wprowadzone przepisy, które w pewnym stopniu utrudnią mu życie. Doskonałym przykładem jest tutaj BDO, czyli tytułowa baza danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami. Piszemy o tym, ponieważ zostało już bardzo mało czasu na to, aby dopisać się do tej bazy. Obowiązek ten ciąży na ogromnej grupie przedsiębiorców, dlatego czytaj uważnie!

Czym właściwie jest BDO?

BDO to pomysł Ministerstwa Środowiska na walkę z nieprawidłowym, czyli szkodliwym dla naszej planety utylizowaniem odpadów. Rejestr został wprowadzony na mocy Ustawy i stanowi zbiór informacji o podmiotach, które są zobowiązane do gospodarowania odpadami oraz wprowadzają do obrotu produkty i produkty w opakowaniach. Nietrudno się domyślić, że w bazie znajdują się lub znajdą dziesiątki tysięcy polskich firm.

Podstawowym celem wprowadzenia rejestru jest zlikwidowanie papierowego obiegu sprawozdań z gospodarowania odpadami. Od 1 stycznia 2020 roku każda firma podlegająca temu obowiązkowi będzie musiała składać takie sprawozdania w formie elektronicznej, właśnie za pośrednictwem BDO. Samą bazę natomiast będą prowadzić marszałkowie poszczególnych województw.

Kto musi się wpisać do BDO?

Przejdźmy do kwestii, która najbardziej Cię interesuje. Czy Twoja firma podlega obowiązkowi rejestracji w bazie? Tak, jeśli:

• Wytwarzasz odpady i prowadzisz ich ewidencję;
• Wprowadzasz na rynek krajowy produkty w opakowaniach;
• Wprowadzasz na rynek krajowy pojazdy, oleje, smary, opony, baterie lub akumulatory;
• Wprowadzasz na rynek krajowy sprzęt elektryczny i elektroniczny;
• Jesteś producentem, importerem lub wewnątrzwspólnotowym nabywcą opakowań;

Jest to bardzo szeroki zakres, stąd istnieje duże prawdopodobieństwo, że ciąży na Tobie obowiązek rejestracji. Wystarczy, że na przykład masz sklep internetowy, w którym sprzedajesz elektronikę z Chin, czy też prowadzisz mały zakład produkcyjny, w którym powstają odpady.

Uwaga!

Obowiązek rejestracji w BDO dotyczy także sprzedawców detalicznych, którzy w swoich sklepach udostępniają torebki foliowe na zakupy objęte opłatą recyklingową – czyli jeśli masz mały sklep spożywczy i oferujesz foliówki, musisz się dopisać do BDO.

Wyjątki od reguły

Teoretycznie obowiązek rejestracji w BDO miałaby każda firma, która ma jakikolwiek kontakt z odpadami – wytwarza je lub odbiera. Ustawodawca przewidział jednak szereg wyjątków, co nieco ratuje sytuację. Ewidencji odpadów nie trzeba prowadzić, gdy:

• Odpowiedzialność za odpady jest przerzucana na ich wytwórcę, który wspólnie z przedsiębiorcą wykorzystuje lokal – na przykład jest jednym z najemców;
• Odpadami zajmuje się wynajmujący lokal – czyli jeśli obowiązek gospodarowania odpadami ciąży na właścicielu lokalu, a nie najemcy, to firma, która najmuje np. powierzchnię biurową, nie musi rejestrować się w BDO;
• Sprzedawca odpadów lub pośrednik w obrocie odpadami nie jest posiadaczem tych odpadów – w takiej sytuacji obowiązek ewidencjonowania odpadów spoczywa tylko na tych podmiotach, które sprzedają lub pośredniczą w sprzedaży odpadów niebezpiecznych;

Co do zasady obowiązek rejestracji w BDO nie dotyczy podmiotów, które nie muszą prowadzić ewidencji odpadów na mocy uzyskanego zwolnienia. Wyróżniamy tutaj zwolnienie podmiotowe oraz przedmiotowe.

Ze zwolnienia podmiotowego korzystają:

• Osoby fizyczne i jednostki nieposiadające osobowości prawnej, które nie prowadzą działalności gospodarczej, a odpady wykorzystują tylko na cele prywatne;
• Wytwórcy odpadów komunalnych oraz pojazdów wycofanych z eksploatacji, o ile pojazdy te są przekazywane do stacji demontażu lub punktu zbierania odpadów;
• Podmioty prowadzące działalność nieprofesjonalną w zakresie zbierania odpadów – przykładem mogą być tutaj apteki, które odbierają od klientów leki i opakowania po lekach;

Z kolei ze zwolnienia przedmiotowego mogą skorzystać te podmioty (czyli także przedsiębiorstwa), które produkują określone rodzaje odpadów w stosunkowo niewielkich ilościach – pełen wykaz takich odpadów znajduje się w załączniku do Rozporządzenia Ministra Środowiska z 12 grudnia 2014 roku. Przykładami mogą być:

• Zużyte tonery do drukarek – w ilości do 100 kilogramów rocznie;
• Materiały budowlane z gipsem – w ilości do 5 ton rocznie;
• Baterie alkaliczne – w ilości do 5 kilogramów rocznie;
• Ubrania robocze – w ilości do 100 kilogramów rocznie;
• Tworzywa sztuczne – w ilości do 5 ton rocznie;

Szczególnie zwolnienie przedmiotowe sprawia, że gros przedsiębiorców, na których teoretycznie ciążyłby obowiązek ewidencjonowania odpadów i tym samym rejestracji w BDO, nie musi tego robić.

Ważne!

Ponadto rejestrować się w BDO nie musi firma, która ma podpisaną z podmiotem zewnętrznym umowę na świadczenie usług budowy, remontu obiektów, rozbiórek, czyszczenia zbiorników lub urządzeń, sprzątania, napraw i konserwacji.

Ta kwestia jest szczególnie ciekawa, bo prowadzi do ewidentnych paradoksów. Przykładowo: jeśli przedsiębiorca ma własny lokal i samodzielnie dokona na przykład wymiany żarówek, to automatycznie spada na niego obowiązek zarejestrowania się w BDO. Jeśli jednak wynajmuje lokal i wymianą tych żarówek zajmuje się firma zarządzająca budynkiem, to takiego obowiązku nie ma.

Ważny termin!

Jeśli wywnioskowałeś, że musisz zarejestrować swój biznes w BDO, to lepiej się pospiesz. Termin na to mija z końcem 2019 roku. Jak się zarejestrować? Trzeba złożyć specjalny wniosek o wpis do bazy danych o produktach i opakowaniach oraz gospodarce odpadami w urzędzie marszałkowskim właściwym ze względu na miejsce prowadzenia działalności. Wniosek jest do pobrania ze strony BDO. Rejestracja przedsiębiorcy nastąpi w ciągu 30 dni od momentu złożenia wniosku.

Rada

Jeśli masz wątpliwości, czy podlegasz obowiązkowi rejestracji, wypełnij specjalną ankietę na stronie internetowej BDO.

Kary za brak wpisu

Jeśli zapomnisz lub błędnie uznasz, że nie podlegasz obowiązkowi rejestracji w BDO, to musisz się liczyć z poważnymi konsekwencjami. Kary za brak wpisu wynoszą od 1000 do nawet 1.000.000 złotych. W skrajnym przypadku przedsiębiorca może zostać pozbawiony wolności na mocy decyzji sądu.