Pracownik złożył wniosek o urlop bezpłatny? Sprawdź, czy musisz się na to zgodzić

Urlop bezpłatny to specyficzny rodzaj przywileju pracowniczego, o którym możemy przeczytać w art. 174 Kodeksu pracy. Choć w czasie takiego urlopu pracodawca jest zwolniony z wszelkich zobowiązań wobec swojego pracownika (nie musi mu m.in. wypłacać pensji), to i tak nie brakuje chętnych do brania wolnego w tym trybie. Czy jednak musisz zaakceptować wniosek pracownika? Dowiesz się tego z naszego artykułu.

Wyłączna kwestia pracodawcy

Od razu wyjaśnijmy, że zgoda pracodawcy na udzielenie pracownikowi urlopu bezpłatnego leży wyłącznie w jego gestii. Pracownik nie może się tutaj powołać na żadne przepisy czy w jakikolwiek inny sposób wymuszać pozytywnej dla siebie decyzji. Wszystkie karty są po stronie pracodawcy.

Jeśli więc uznasz, że udzielenie pracownikowi bezpłatnego urlopu byłoby niekorzystne dla Twojego biznesu, możesz odrzucić wniosek. Nie narażasz się tutaj na żadne konsekwencje, ponieważ takie sprawy nie są rozpatrywane przez sądy.

Tryb wnioskowania o urlop bezpłatny

Kodeks pracy jasno określa,  że wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego musi zostać złożony w formie pisemnej bezpośrednio u pracodawcy. Pracownik nie może więc np. do Ciebie zadzwonić i poinformować, że oto bierze sobie np. 2 tygodniowy urlop bez świadczeń. Takie zachowanie stanowiłoby poważne naruszenie obowiązków pracowniczych i mogłoby być podstawą do rozwiązania umowy o pracę z winy pracownika.

Jednocześnie warto wiedzieć, że pracownik nie musi w żaden sposób uzasadniać swojej prośby. Najczęściej wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego jest konsekwencją wcześniejszego wyczerpania limitu urlopu wypoczynkowego.

Termin rozpoczęcia i długość urlopu bezpłatnego określa się wyłącznie na mocy porozumienia między pracownikiem a pracodawcą. Kodeks pracy nie narzuca tutaj żadnych wytycznych. Urlop może więc trwać kilka dni, ale równie dobrze kilka lat.

Konsekwencje udzielenia pracownikowi bezpłatnego urlopu

Pracownik przebywający na urlopie bezpłatnym wciąż pozostaje pracownikiem przedsiębiorstwa, jednak nie korzysta już z podstawowych uprawnień pracowniczych. Nie pobiera pensji, nie otrzymuje nagród okolicznościowych, nie ma też prawa do świadczeń z tytułu ubezpieczenia chorobowego (nie otrzyma więc zasiłku chorobowego czy opiekuńczego).

Warto także wiedzieć, że jeśli urlop bezpłatny został udzielony na minimum miesiąc, to automatycznie obniża się wymiar przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego (za każdy kolejny miesiąc przebywania na urlopie).

Na koniec dodajmy, że w trakcie urlopu bezpłatnego pracownik jest chroniony przed zwolnieniem. Nie można więc wypowiedzieć mu umowy, chyba że zakłada pracy został postawiony w stan likwidacji lub upadłości. Sam pracownik ma natomiast prawo rozwiązać umowę o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia.