Czy pracodawca może zażądać od pracownika zaszczepienia się przeciwko COVID-19?

Temat szczepień przeciwko COVID-19 budzi ogromne kontrowersje. Większość Polaków deklaruje chęć przyjęcia szczepionki, ale nie brakuje i takich osób, które kategorycznie odrzucają tę opcję. Spory dylemat mają przede wszystkim pracodawcy, którzy chcieliby, aby cała kadra była zabezpieczona przed koronawirusem, ponieważ to minimalizuje ryzyko absencji i przestojów. Czy jednak pracodawca może zażądać od swojego pracownika, aby ten poddał się szczepieniu przeciwko COVID-19? Na to pytanie odpowiadamy w naszym poradniku.

Sprawa jest prosta

Od razu trzeba wyjaśnić, że pracodawca nie ma żadnych podstaw prawnych do tego, aby zażądać od pracownika przyjęcia szczepionki przeciwko COVID-19. Mógłby to zrobić, gdyby tylko był w stanie dowieść, że brak szczepienia stanowi przeciwwskazanie do wykonywania pracy na danym stanowisku. Żaden lekarz nie wystawi jednak takiego zaświadczenia.

Jeśli więc pracodawca poinformuje pracowników, że ci muszą się zaszczepić, bo w przeciwnym razie czekają ich poważne konsekwencje służbowe, to łamie prawo. Pracownik jak najbardziej może odmówić przyjęcia szczepionki (np. wtedy, gdy w zakładzie pracy zostanie zorganizowana akcja  masowych szczepień), a pracodawca nie może wyciągnąć z tego tytułu żadnych konsekwencji.

Uwaga na przejawy dyskryminacji!

Pracodawcy powinni być bardzo ostrożni w sugerowaniu pracownikom poddania się szczepieniu przeciwko COVID-19. Za przejawy dyskryminacji na tym tle mogą zostać uznane takie zachowania, jak:

• proponowanie premii pracownikom, którzy się zaszczepią,
• lepsze traktowanie zaszczepionych,
• awansowanie osób deklarujących przyjęcie szczepionki,
• degradowanie pracowników, którzy się nie zaszczepią,
• niedopuszczanie niezaszczepionych pracowników do wyjazdów służbowych, imprez integracyjnych czy wykonywania niektórych prac.

Dodatkowo należy pamiętać o tym, że temat światopoglądu szczepionkowego nie może być przedmiotem rozmowy kwalifikacyjnej. Osoba prowadząca rekrutację nie ma prawa pytać kandydata o to, czy ten chce się zaszczepić przeciwko COVID-19. Niedopuszczalne jest również uzależnianie od tego decyzji o przyjęciu kandydata lub odrzuceniu jego kandydatury.